Uranüs – Devrilmiş Dev

Yeşilimsi mavi, puslu Uranüs kutuplarından geçen dönme ekseni yörünge düzlemine neredeyse paralel olacak kadar eğik olduğundan gezegen bilimi çevrelerinde çok meşhurdur.Başka hiçbir gezegenin böyle bir özelliği yoktur.Yörüngesinde dönerken kutuplarından biri ya da diğeri gündönümleri sırasında Güneş’i işaret eder.Ekinokslar (gün-tün eşitlikleri) sırasında da ekvatoru Güneş’i işaret eder.Bu eksen eğikliği ve yıl uzunluğu birleşince uranüste bazı ilginç gece-gündüz olayları gözlenir.Örneğin her bir kutup noktası kırk iki Dünya yılı kadar güneş ışığı alır.Ekinokslar sırasında ekvator bölgelerindeki günler ve geceler çok kısa olur çünkü Güneş hiçbir zaman ufkun çok üstüne çıkmaz.Uranüs Jüpiter ile Satürn’den çok daha yüksek oranlarda su,metan ve amonyak buzlarına sahiptir.Bu sebeple de bazen buz devi olarak anılır.

Uanüsü çıplak gözle görmek imkansız olmasa da gezegen oldukça belirsizdir.Ancak tarih boyunca çıplak gözle göğü gözlemleyenlerin bildiği diğer gezegenlerin aksine teleskobun icadına kadar keşfedilmemiştir.Onu kayda geçiren ilk gözlemci 1690 yılında John Flamsteed (1646-1719) olmuştur. Asronom onun bir yıldız olduğunu sanmıştır.Bunun sebebi gezegenin haraket ediyor gibi görünmemesidir.Sör William Herschel (1738-1822) 1781 yılında onu fark etmiş ve gözlem defterine bu cismin bir kuyruklu yıldız gibi göründüğünü not etmiştir.Bunun sebebi de Uranüs’ün astronomun teleskobundan bir yıldızın olması gerektiği gibi noktasal değil de diske benzer,puslu bir cisim gibi görünmesidir.Daha fazla gözlem ve cismin tahmini yörüngesi üzerinde yapılan biraz daha hesaplamadan sonra Herschel’in kuyrukluyıldızının bir gezegen olduğu netlik kazanmıştır.

Uranüs Hakkında Önemli Bilgiler

1. Güneş’e en yakın nokta : 2.7 milyar kilometre (1,7 milyar mil)
2. Güneş’e en uzak nokta : 3,0 milyar kilometre (1,86 milyar mil)
3. Yıl uzunluğu : 84 Dünya yılı
4. Gün uzunluğu : 17 saat (iç kısmın dönüşü baz alındığında)
5. Eksen eğikliği : 97,77 derece
6. Kütleçekimi : Dünya kütleçekiminin 0,89 katı

Uranüs’ün Tarihi

Kaynaklar

Carolyn Collins Petersen Astronomy 101  A Crash Course in the Science of space